Schouderklachten
Dat schouderklachten een veel voorkomend probleem zijn van het bewegingsapparaat, daarover is iedereen het wel eens. Hoe vaak schouderklachten voorkomen is echter moeilijk te zeggen, omdat er steeds ander definities worden gebruikt voor het begrip schouder. De huisartsen geven aan dat 1 op de 5 mensen last heeft van schouderklachten.
De schouder is een complex samengestelde bewegingsregio. Veel gewrichten hebben invloed op de schouderbewegingen; zoals de nek, borstkast, ribben, sleutelbeen, schouderblad, kop/kom van de schouder, elleboog, pols en hand. Dit betekent dat je als behandelaar thuis moet zijn in alle onderdelen. De manueel fysiotherapeut is dat.
AC-gewrichtsklachten.
Het gewrichtje tussen het acromion (schouderbladhaak) en clavicula (sleutelbeen) noemen we het ac-gewricht (zie anatomie van de schouder). Het is maar klein en toch is dit de enige botverbinding met de rest van het lichaam. Er zijn geen spieren die het ac-gewricht rechtstreeks besturen. Het sleutelbeen vormt als het ware een staak die de schouder in de juiste richting/positie houdt met bewegen, m.n. bij bewegingen boven het hoofd.
Hoe ontstaan klachten in het AC-gewricht?
Klachten in het AC-gewricht ontstaan vooral door trauma’s (ongelukken), waarbij het AC-gewricht gedeeltelijk of geheel ontwricht (luxatie). Verder kan overmatig gebruik boven het hoofd ook problemen geven op den duur. (tennis, werpsporten, stucadoor). Het AC-gewricht wordt hierdoor te bewegelijk en scharniert niet meer stabiel. Dit geeft irritatie, pijn en op den duur aantasting van het gewricht.
Wat kan helpen bij AC-gewrichtsklachten?
Afhankelijk van de ernst van ontwrichting/overbelasting bestaat behandeling uit beleid (rust, beperkt trainen/werken), fysiotherapie/manuele therapie tot eventueel een operatie. Dit alles eventueel ondersteund met medicatie.
Slijmbeurzen (Bursae) zijn kleine kussentjes die in het lichaam voorkomen waar er veel wrijving is. De slijmbeurzen vangen wrijving op en werken als een soort stootkussen. Wanneer de wrijving echter te groot is kan de slijmbeurs reageren met een slijmbeursontsteking (bursitis). De meest voorkomende plaatsen van een slijmbeursontsteking is in de schouder, hiel, elleboog en rond de heup. Een slijmbeursontsteking is een typische overbelastingsblessure.
Wat zijn oorzaken van een slijmbeursontsteking?
Meestal ontstaat een slijmbeursontsteking door overbelasting. Dit kan door plotseling meer of ander werk en/of sport. Het kan ook zijn dat een gewricht anders gaat bewegen door pijn en/of compensatie ergens anders in het lichaam. Zo kan het zijn dat de pols gekneusd is en je toch dezelfde zaken wilt blijven doen, dit wordt gecompenseerd met aangepaste bewegingen in de schouder waardoor in de schouder een slijmbeursontsteking ontstaat. Soms ontstaat een slijmbeursontsteking na een ongeval (acute bursitis). En bacterie kan ook een slijmbeursontsteking veroorzaken (bacteriële bursitis)
Wat kan helpen bij een slijmbeursontsteking?
Het belangrijkste is de oorzaak van het ontstaan van de slijmbeursontsteking te ontdekken en deze aan te pakken. Dus als de oorzaak overbelasten is, dan minder gaan belasten (rust/beperkte rust) de beste optie. Is het een compensatie van een andere disfunctie, dan is dit andere probleem oplossen de keuze, zodat de slijmbeurs kan herstellen. De fysio- manueel therapeut kan hierbij helpen. Bij een bacteriële bursitis wordt antibiotica voorgeschreven. Tegen de pijn kan paracetamol gebruikt worden. Ook ijs gebruiken op de pijnlijke plek kan de pijn verminderen.
Frozen Shoulder
De letterlijke vertaling van frozen shoulder is ‘bevroren schouder’. Meestal beginnen de klachten met een pijnlijke en stijve schouder. Er treedt plotseling een hevige pijn in de schouder op en de arm kan daardoor niet bewogen worden. Soms is er een duidelijke oorzaak aan te wijzen, zoals een val op de schouder, maar vaak ook niet. Gemiddeld duurt een frozen shoulder 24 maanden.
Bij een frozen shoulder zijn er meestal drie stadia:
In het eerste stadium staat de pijn op de voorgrond, dit kan twee tot negen maanden kan duren. Door de pijn is beweging van het gewricht is slechts beperkt mogelijk.
In het tweede stadium treedt er stijfheid op en is het bewegingsverlies het grootst en staat de stijfheid op de voorgrond. Dit stadium duurt vaak zo’n vier tot twaalf maanden. De pijn blijft aanwezig, maar is vaak minder hevig.
In het derde stadium neemt de pijn verder af en verbetert de schouderfunctie weer.
Waardoor kan het komen?
Er zijn twee soorten frozen shoulder. De eerste ontstaat meestal na zo'n 10 dagen na een ongeval of operatie. Dit is de primaire frozen shoulder. De tweede onstaat spontaan, zonder aanwijsbare oorzaak. Dit is de secundaire frozen shoulder en de meest voorkomende vorm. Een frozen shoulder kan bij iedereen optreden, maar komt het meest voor bij vrouwen ouder dan 50 jaar en mensen met suikerziekte, hartproblemen en schildklieraandoeningen.
Wat kan helpen?
De behandeling richt zich in het begin van de eerste fase op het bestrijden van pijn door middel van pijnstillers en corticosteroïden. Daarbij is het belangrijk dat de schouder wordt losgemaakt en vervolgens in beweging blijft, bijvoorbeeld door middel van manuele therapie en oefentherapie. In het tweede stadium wordt therapie steeds belangrijker voor het verminderen van de stijfheid. Oefentherapie zorgt vervolgens voor het verbeteren van de schouderfunctie.
Impingement
Impingement betekent eigenlijk klemmingsverschijnselen in de schouder. Meestal tussen het schouderdak (boven het schoudergewricht) en de kop van de schouder. De ruimte hier tussen kan te klein zijn door o.a.; bothaakjes (osteofyten), slijmbeursontsteking (bursitis), peesontstekingen (tendinitis), peesscheur/kapselscheur (rotator cuff-ruptuur).
Animatie van impingement van de schouder:
Schouderinstabiliteit
Schouderinstabiliteit betekent eigenlijk dat de kop en kom van de schouder een zo'n grote bewegelijkheid hebben, dat de sturende en stabiliserende spieren van de schouder deze niet altijd meer goed kunnen besturen/stabiliseren. Dit leidt er toe dat de schouder soms als het ware uit de bocht vliegt (bijna uit de kom vliegt), wat eigenlijk kleine trauma's zijn voor de schouder. Dit geeft op den duur irritatie, pijn en verminderde kracht in de schouder. De schouder kan uiteindelijk ook daadwerkelijk uit de kom gaan (luxatie).
Wat is de oorzaak van een instabiele schouder?
Meestal ontstaan instabiele schouders door een trauma (ongeluk) met of zonder schouderluxatie of door verschillende kleine trauma's. Hierdoor kan het schouderkapsel ruimer worden of zelfs scheuren. Soms kan vanaf de geboorte al een te grote bewegelijkheid van de schouder bestaan. Herhaalde extreme bewegingen van de schouder kan ook tot instabiliteit leiden (bijv. een pitcher bij honkbal).
Wat te doen aan een instabiele schouder?
Als eerste zal er vrijwel krachttraining met stabiliserende oefeningen gedaan worden door de fysiotherapeut. Mocht dit onvoldoende succes bieden, dan kan soms een operatie nog een optie zijn.
SLAP laesie, Bankart leasie en Hill-Sacks laesie
Zowel de SLAP laesie, als de Bankart leasie, als de Hill-Sacks laesie zijn scheuren op verschillende plaatsen in het labrum (kraakbeenflap die de schouderkom vergroot).
Oorzaak van een SLAP laesie, een Bankart leasie of een Hill-Sacks laesie?
Oorzaak van deze klachten zijn vaak trauma's of langdurige overbelasting.
Behandeling van lambrumscheuren.
Zijn deze scheuren groot dan zal een operatie vaak de beste oplossing zijn. Bij kleinere problemen zal fysiotherapie/manuele therapie voldoende zijn.
In de animatiefilmpjes worden de verschillende scheuren in het labrum uitgelegd.
SLAP- laesie
Animatie van de SLAP leasie
Bankart leasie en Hill-Sacks leasie
Animatie van de Bankart leasie en Hill-Sacks leasie
De rotator cuff
De rotator cuff is de naam van de spiergordel die wordt gevormd door vier spieren rond de schouder. De vier spieren zijn de supraspinatus, de infraspinatus, de teres minor en de subscapularis (zie animatie anatomie van de schouder). De rotator cuff zorgt voor stabiliteit van het schoudergewricht en maakt bewegingen van de arm mogelijk. Een scheur (ruptuur) in één van deze spieren wordt een rotator cuff ruptuur genoemd. Een scheur van de rotator cuff veroorzaakt pijn en krachtsverlies. De pijn is vooral voelbaar in de bovenarm en als men de schouder beweegt. 's Avonds en 's nachts wordt de pijn erger. Ook het liggen op de schouder levert klachten op. De rotator cuff spier kan voor een klein stukje zijn ingescheurd maar ook volledig. Dit kan van invloed zijn op de ernst van de pijnklachten.
Hoe ontstaat een rotator cuff ruptuur?
Een rotator cuff scheur kan ontstaan als gevolg van een chronische irritatie/overbelasting of als gevolg van een acuut trauma (bijvoorbeeld een val).
Wat kan helpen bij rotator cuff klachten?
De Ernst van het letsel wordt vooral bepaald door de hinder die het geeft en niet de door de grote van de ruptuur. Daarom zal vrijwel altijd als eerste fysiotherapie / manuele therapie toegepast worden. Herstelt de klacht onvoldoende snel of te weinig, dan pas zal een opratie een optie worden.
Schouderartrose in het kort:
Schouderartrose is een reumatische ziekte waarbij het kraakbeen dunner en zachter wordt. Vaak ontstaat de pijn geleidelijk. Ook kunt u last krijgen van stijfheid. Later kan artrose leiden tot een verandering in uw houding. Meer.. Klik hier
Schouderprothese
De verschillende schouderprotheses Er zijn 3 soorten schouderprotheses. De keuze is afhankelijk van de conditie van het weefsel in uw schouder. Uw orthopedisch chirurg bekijkt of er alleen kraakbeen beschadigd is of ook botten, spieren en pezen.
Soorten protheses
Er bestaan 3 typen schouderprotheses:
•Hemiprothese
•Totale schouderprothese
•Omgekeerde schouderprothese
Uw orthopedisch chirurg kiest de prothese die voor uw situatie het meest geschikt is. Zijn keuze baseert hij op de toestand van het weefsel in uw schouder. Hij bespreekt zijn keuze met u.
Afbeelding: hemiprothese van de schouder
Hemiprothese
Bij de hemiprothese wordt de hele schouderkop vervangen door een nieuwe kop van metaal. Deze kop zit op een steel, die de arts bevestigt in de schacht van de bovenarm. Hiervoor moeten de spieren en pezen rondom de schouder intact zijn en goed werken. Het is ook mogelijk dat alleen het beschadigde kraakbeen van uw schouderkop wordt verwijderd. Het bot van de schouderkop blijft zitten. De arts brengt dan een bolvormige metalen overkapping aan op de schouderkop. Dit wordt ook wel een 'fietsbel' genoemd.
Afbeelding: totale schouderprothese
Totale schouderprothese
Bij een totale schouderprothese wordt zowel een nieuwe kop als een nieuwe kom geplaatst. De metalen schouderkop zit op een steel en wordt in de bovenarm vastgezet. De kom kan van metaal of kunststof zijn en wordt aan de schouder vastgemaakt.
Afbeelding: omgekeerde schouderprothese
Omgekeerde schouderprothese
Bij de omgekeerde schouderprothese wordt een kop op de oorspronkelijk kom geplaatst en een kom op de plaats van de kop. Nu draait er dus een kom om een kop in plaats van andersom. Het voordeel hiervan is dat de schouder stabiel is en niet meer naar boven kan wegglijden.
Bron: Reumafonds.nl
