Hernia

Wat is een hernia van de rug?

De wervelkolom bestaat uit wervels en tussenwervelschijven, bijeengehouden door banden, spieren en pezen. Door onbekende oorzaak kan een uitstulping van een tussenwervelschijf ontstaan. Dit noemen we een hernia. Meestal zit de hernia onder in de rug. De hernia kan op een zenuwbaan drukken en deze prikkelen of irriteren. Een sterke beknelling van de zenuw kan minder gevoel en/of minder kracht in het been veroorzaken.

Hernia nuclei pulposi of hernia van de tussenwervelschijf, is een aandoening van de rug (rughernia) of de nek (nekhernia) waarbij de tussenwervelschijf uitstulpt. In de geneeskunde wordt deze aandoening vaak afgekort tot HNP. Hierbij kunnen zenuwen bekneld raken, waarbij ernstige pijn kan ontstaan, of zelfs uitval van de zenuw, resulterend in spierfunctieverlies (bijvoorbeeld onvermogen de voet naar de scheen toe te trekken) of een 'doof' gevoel. De pijn kan mild zijn, maar ook zo ernstig dat de patiënt zich slechts op handen en voeten kan voortbewegen.  

1. Ruggemerg (medulla spinalis) 2. Zenuwtak achterzijde (radix dorsalis) 3. Zenuwknoop (ganglion spinalis) 4. Zenuwtak voorzijde (radix ventralis) 5. Zenuw (nervus spinalis) 6. Tussenwervelschijfsband (annulus fibrosus) 6 + 7 Tussenwervelschijf (discus intervertebralis) 7. (Geleiachtige)kern van de tussenwervelschijf (nucleus pulposus) met hernia uitstulping 8. Wervellichaam (corpus vertebrae)

 
Wat zijn de verschijnselen?

Een hernia kan pijn in een been veroorzaken die doortrekt tot in het onderbeen, soms tot in de voet. Meestal is er ook lage rugpijn, maar dit hoeft niet. De pijn in het been is vaak te vergelijken met een tintelend/slapend gevoel. Bepaalde houdingen of bewegingen, maar ook hoesten, niezen of persen, kunnen de uitstralende pijn oproepen of versterken. Soms is er krachtverlies in het been of een gevoel alsof het been slaapt. Vooroverbuigen met gestrekte benen is meestal sterk beperkt en erg pijnlijk in één been en/of de rug.

Let op: alleen uitstraling in een been betekent nog geen hernia. Meestal niet zelfs. Slechts 10% van de lage rugklachten is een hernia.

Oorzaak

Vermoedelijk wordt een hernia veroorzaakt door overbelasting van de rug, maar dit is nooit bewezen. Bij overbelasting moet men denken aan langdurig zitten, zwaar tillen en gebogen staan of werken.

Behandeling

De meeste hernia’s genezen spontaan, waarbij de gelei-achtige kern opnieuw krimpt en de druk op de zenuwwortels vermindert of verdwijnt. Een operatie is slechts zelden noodzakelijk en het blijvende effect ervan is moeilijk te voorspellen. Een groot risico na de ingreep is het ontstaan van littekenweefsel rondom de zenuwstructuren, wat kan leiden tot permanente pijnklachten. Opvallend is ook dat de resultaten van rugoperaties gemiddeld slechter zijn bij rokers dan bij niet-rokers.

Wat kan de therapeut doen bij een hernia?

De manueel fysiotherapeut kan de voorwaarden scheppen die het herstel optimaal laten verlopen.